afb.
Nieuwstraat 75
bouwjaar: XIXd
verbouwingen: XXd
eerste eigenaar: J.Th. Sopers
bijzonderheid: stucplafond uit 1885 door Th. Thelen
Pand gebouwd rond 1874. Bijzondere plafonds gemaakt in 1885 door meester-stukadoor Th. Thelen, blijkens de moeilijk te vinden inscriptie. Gerestaureerd in 1998 door "Rescura BV" uit Den Haag. Rijk versierd, kleurrijk plafond met kenmerken van Neo-Louis XIV aangevuld met gepolychromeerde bloemen.
Kring Vrienden 's-Hertogenbosch
Gemeentelijk monument
Nieuwstraat 75
BeschrijvingAlgemeen:Dit brede tweelaags pand is gelegen in een gesloten gevelrij aan de oostzijde van de Nieuwstraat in ‘s- Hertogenbosch. Het laat negentiende-eeuwse pand omvat begane grond, eerste verdieping en zolder. Het pand heeft een afgetopt schilddak dat voorzien is van een bitumineuze bedekking.Voorgevel:Deze in kruisverband gemetselde en symmetrische voorgevel is voorzien van een middenrisaliet en twee hoeklisenen. Het metselwerk is voorzien van knipvoegen. Het risaliet heeft een portiek onder een segmentboog met getrapte strek, met daarin op hardstenen neuten een oorspronkelijk, geprofileerd deurkozijn. Het deurkozijn bevat de oorspronkelijke deur met daarboven een getoogd glas-in-lood bovenlicht. Rechts van de portiek bevindt zich een Mariabeeltenis. Links van het risaliet bevindt zich een hardstenen brievenbus met daarop de naam ‘H.C.J. Strick’. Aan weerszijden van het portiek zijn grote ijzeren lantaarns aangebracht.Zowel rechts als links van het middenrisaliet bevinden zich twee vensterassen. De vensteropeningen zijn voorzien van een segmentboog met getrapte strek. De gevel heeft aan de onderzijde een hardstenen plint die onder de vensters als lijst uitspringt. De vensters hebben oorspronkelijke kozijnen met kraalprofilering en een oorspronkelijk glas-in-lood bovenlicht. De schuivende vierruits onderramen zijn vernieuwd. Tussen het eerste en tweede verdiepingniveau bevindt zich een natuurstenen waterlijst. De vijf vensters op het eerste verdiepingsniveau zijn voorzien van een segmentboog met getrapte strek en een hardstenen onderdorpel. De waarschijnlijk oorspronkelijke kozijnen zijn met een kraal geprofileerd. De vierruits schuivende onderramen zijn mogelijk ook nog oorspronkelijk. Het getoogde bovenlicht is voorzien van gewoon glas. De gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten met een rijke kroonlijst die de vorm van het gevelvlak volgt. De lijst heeft zes zwaar gedecoreerde consoles met daartussen opengewerkte panelen. De uitstekende bakgoot is geprofileerd en aan de onderzijde gedecoreerd met een guttae. Linkerzijgevel:De linkerzijgevel gaat grotendeels schuil achter het linkerbuurpand Nieuwstraat 77. De strook metselwerk die in het zicht is, laat zien dat de zijgevel in andere, vermoedelijk goedkopere, bakstenen gemetseld is. De buitenschil van de gevel staat koud tegen de voorgevel. In de gevel is een anker zichtbaar. De kroonlijst van de voorgevel is, echter vereenvoudigd, doorgezet. Op de hoek bevindt zich een console. | 1 |
Rechterzijgevel:De rechterzijgevel gaat geheel schuil achter het belendende buurpand.Achtergevel:De achtergevel is vanaf de openbare weg niet zichtbaar.Interieur:Het pand heeft op begane grond niveau enkele bijzonder en zeer rijke negentiende-eeuwse stucwerkplafonds. Eén van de plafonds is voorzien van zware kooflijst en een groot middenornament met daarin opgenomen enkele engelen.Redengevende omschrijvingHet pand heeft monumentale waarde vanwege de gevels, de bouwmassa, de situering en als ensemble. De interieurafwerkingen en de interieurelementen geven het pand kunsthistorische waarde. | 2 |
Gemeente 's-HertogenboschHagemans
Een prachtig en groot huis
door Wim Hagemans|
Hoe je van een modern kantoor toch weer een klassiek woonhuis kunt maken.
Harry en Monique Strick deden een jaar en acht maanden over de verbouwing van hun woning aan de Nieuwstraat 75. Visitekaartje van het huis zijn de kleurrijke plafonds beneden, uit de negentiende eeuw. "Dankzij de plafonds zijn we in 1999 nog genomineerd voor de Brabantse Monumentenprijs. Ze zijn gerestaureerd door het bedrijf Rescura bv in Den Haag, dat ook werkt voor de Rijksgebouwendienst. Ik wilde de beste hebben", vertelt Harry Strick (1942). Dat betekende wel dat de verbouwing van het huis werd vertraagd. "Ze waren net bezig op kasteel Drakensteyn. Daar moesten wij op wachten." Het fraaie stucwerk was tevoorschijn gekomen van achter de verlaagde plafonds die in de jaren 1960 op brute wijze waren aangebracht toen het pand kantoor werd. Strick: "De plafonds hebben ze gewoon weggewerkt, nadat ze tientallen leidingen en het ophangsysteem van de verlaagde plafonds er dwars doorheen hadden gestoken." Vier maanden lang lagen vier restaurateurs met hun rug op de steigers, om de fruittrossen en bloemen, de engelen met fruitmanden op het hoofd en de rozetten in al hun veelkleurigheid te herstellen. "Leuk was dat ze ergens in het plafond de naam van de ontwerper Th. Thelen tegenkwamen, en het jaartal 1885. Rescura heeft achter het plafond een kistje met zijn gegevens teruggestopt, zodat iemand over zoveel jaar dit weer vindt. Dat is een soort beroepscode." Het herenhuis aan de Nieuwstraat is rond 1874 gebouwd. De eerste die er ging wonen was de Bossche gemeenteontvanger J.Th. Sopers. De laatste decennia totdat Harry en Monique Strick het kochten, was het als kantoor in gebruik van de ziektekostenverzekeraar VGZ, die nog steeds huist in de panden naast hen. "Vroeger was hiernaast een koetshuis. Dit is in de jaren 1960 afgebroken en bij de VGZ getrokken. Uit ons huis was behalve de plafonds bijna alles verdwenen, maar de structuur was in stand gebleven." Origineel waren nog wel parketvloeren, deuren en openslaande tuindeuren. Monique Strick (1960): "Wat wij hebben geprobeerd is er weer een negentiende-eeuws huis van maken. Wij waren alleen maar bezig met te bedenken hoe het vroeger moest zijn geweest." Harry Strick handelt in en ontwikkelt onroerend goed, met name monumentale panden. "Dit vond ik meteen een pand om zelf in te wonen, niet voor de handel. Ik kon vanwege mijn achtergrond wel ongeveer inschatten wat dit is geweest, en wat eraan moest gebeuren." De voorgevel van het huis was helemaal bepleisterd. Alle pleisterwerk is bij de restauratie onder leiding van architect Jan Mulder verwijderd, nieuwe knipvoegen zijn aangebracht. De stalen ramen en kozijnen zijn uit- | 239 |
genomen en vervangen door grenenhout. In de lange gang hebben de Stricks een nieuwe vloer laten leggen van donkergrijze Ierse hardstenen plavuizen, en Italiaans wit marmer. "De oude vloer was eruit gesloopt. Ik heb eveneens vier nieuwe rookkanalen en negentiende-eeuwse schouwen laten aanbrengen, twee beneden en twee boven. Twee marmeren schouwen uit België, één uit Frankrijk en één uit Nederland." Strick laat op zijn eigen kamer boven zien dat één van de schouwen niet diep genoeg was. Hij kwam marmer tekort, en de kleur was niet meer te leveren. Voor het ontbrekende stuk heeft Strick hout laten marmeren. "Je ziet het niet, je voelt het alleen als je er met je vingers over glijdt."TimmerfabriekAl zouden ze er precies hetzelfde uitzien, Harry Strick vóelt ook het verschil tussen een grenen deur en één van een goedkopere houtsoort. "Je merkt het als je de deur open of dicht doet. Er zaten nog enkele originele grenen deuren in. Die ik miste, heb ik door een timmerfabriek bij laten maken." In de keuken hebben de Stricks hoge terrasdeuren laten maken naar de tuin. "Er záten ramen, maar je kon zien dat er vroeger deuren waren geweest, en dat er later een borstwering was gemetseld. We hebben de nieuwe terrasdeuren na laten maken naar het voorbeeld van de terrasdeuren van de achterkamer." De keuken is met een gelige keimverf bewerkt. Monique Strick: "Die volgens oud procédé is gemaakt en er een beetje poederig uitziet, dat maakt het warmer. Ik hou helemaal niet van gladde Flexa-kleuren." In de keuken ligt nog een originele, negentiende-eeuwse houten vloerbekleding, omlijst met ebbenhout. In de achterkamer staat een zeventiende-eeuwse eettafel niet een blad van 3,5 meter lengte, uit één stuk notenhout. De vloer is 22 millimeter dik eiken parket, in plankjes van 12 bij 24 centimeter.Het mooie trappenhuis heeft de periode overleefd dat Nieuwstraat 75 kantoor was. De trap is nu zwart geschilderd in hoogglans. Bij de bouw waren als decoratie op de balusters minuscule eikeltjes aangebracht. Ook deze zijn voor zover mogelijk gerestaureerd. Harry Strick: "Ik moest er tien bij laten maken. Als je het doet, moet je het ook goed doen." Alles, ook de inrichting met kunst en antiek, straalt de sfeer uit van het 'Fin de siècle', die het echtpaar Strick aan zijn huis terug wilde geven. RustEen prachtig en groot huis, al staat het niet aan een van de historische hoofdstraten van de stad. De straat is pas in de zeventiende eeuw aangelegd over het terrein van het voormalige Predikherenklooster. Maar aan de Nieuwstraat staan nog meer voorname huizen. Monique: "Niemand heeft in de gaten dat hier aan de Nieuwstraat zulke mooie huizen staan. Wij hadden zelf ook een andere voorstelling van het huis. Het was aanvankelijk de straat die ons beviel. Er is hier geen verkeer. Voor rust kun je nergens beter zitten dan hier."Voor Harry en Monique Strick is het rijk ingerichte huis niet alleen maar luxe. "Wij zijn geïnteresseerd in religie, kunst en cultuur. Dit pand heeft allure. Dat moet je dan met allure behandelen, maar dat is niet alleen een kwestie van geld. We hebben het teruggebouwd naar de tijd, zoals we voelen dat het moet zijn. Ons hart hebben we erin zitten. En dat maakt je dan blij en gelukkig. Ja, wij zijn gevoelsmensen, maar dat kan bij zo'n project niet anders." | 240 |
Bossche Pracht 10 (2003) 238-241
Open Monumentendag
38. Woonhuis : Nieuwstraat 75
|
Dit statige herenhuis werd omstreeks 1874 gebouwd. De eerste bewoner was de gemeenteontvanger/notaris J.Th. Sopers. Tot eind jaren 90 was hier het kantoor van het ziekenfonds gevestigd. De voorgevel van het pand is gebouwd in eclectische stijl en vormt qua architectuur één geheel met de belendende panden aan de rechter-zijde, ofschoon de gevel sinds jaren door beschildering afwijkend van kleur is. Bij het inwendige herstel in 1998 zijn zeer rijke, beschilderde stucplafonds in de voor- en achterkamer rechts aan het licht gekomen, nadat de moderne verlaagde plafonds werden verwijderd.De plafonds vertonen kenmerken van neo-Louis xvi, aangevuld met gepolychromeerde bloemen enz. De plafonds zijn weer deskundig hersteld. | 30 |
Magazine Open Monumentendag 2019 | 30
Artikelen
| 1998 |
Chris KlaassensPresentatie over herstel stucplafonds in pand Nieuwstraat 75 bij Open Monumentendag. Verassing met bloemen achter het plafondBrabants Dagblad vrijdag 11 september 1998 (foto) |
|
| 2003 |
Wim HagemansEen prachtig en groot huisBossche Pracht 10 (2003) 238-241 |
Bossche Encyclopedie |